EEG Biofeedback

Co to jest EEG Biofeedback?

EEG Biofeedback, znana również jako Neurofeedback, jest metodą, która poprzez wykorzystanie procesu uczenia się umożliwia danej osobie wpływanie na charakterystykę swych własnych fal mózgowych. W momencie gdy uzyskujemy informację o charakterystyce naszych fal mózgowych, możemy nauczyć się ją aktywnie zmieniać. Można to uważać za rodzaj ćwiczenia mózgu. EEG-Biofeedback to rodzaj terapii, dzięki której pacjent, w sposób świadomy, uczy się zmieniać wzorzec wytwarzanych fal w mózgu, tak by mózg pracował wydajniej i szybciej. Sygnał z jednego punktu na głowie pacjenta jest przetwarzany na zrozumiałą dla pacjenta formę graficzną (wykresu, animacji bądź gry wideo). Dzięki temu sprzężeniu zwrotnemu, pacjent wie, kiedy jest skoncentrowany a kiedy przestaje się koncentrować. Pozwala to nauczyć się reakcji własnego mózgu, a dzięki temu tak zmodyfikować jego pracę, aby funkcjonował efektywnie.
Uważa się, że większość z nas wykorzystuje możliwości mózgu tylko w 5%.
Trening EEG Biofeedback zwiększa to wykorzystanie nawet do 25-30%.
EEG-Biofeedback to profesjonalny trening mózgu. Pacjent nie musi używać klawiatury. Informacja o stanie umysłu pacjenta dochodzi do niego za pośrednictwem sygnału EEG.

Dla kogo jest przeznaczony EEG Biofeedback?

EEG Biofeedback polecny jest wszystkim, niezależnie od wieku, zdrowym i aktywnym oraz posiadającym pewne deficyty.

Trening polecany jest osobom :

• wszystkim uczącym się, zdającym egzaminy, chcącym zwiększyć efektywność uczenia się (studenci, maturzyści, gimnazjaliści),
• osobom narażonym na stres, pracującym pod presją czasu, przeciążonych pracą,
• osobom występującym publicznie, aktorom, artystom,
• w celu skrócenia czasu reakcji tym, którzy tego potrzebują m.in. sportowcy, piloci, kierowcy,
• cierpiącym na bezsenność,
• jako kuracja wspomagająca uwolnienie od uzależnień: od alkoholu, jedzenia, leków, narkotyków, itp.

Terapia daje szczególnie dobre efekty w leczeniu:

ADD, ADHD, dysgrafii, dysortografii, dysleksji, jąkania, lęków, anoreksji, bulimii, agresji, ataków paniki, autyzmu, depresji, migren, moczenia nocnego, mózgowego porażenia dziecięcego, padaczki, parkinsonizmu, stwardnienia rozsianego, syndromu Tourette’a i choroby tikowej,

Do czego służy EEG Biofeedback?

EEG Biofeedback jest stosowany w wielu przypadkach i zaburzeniach charakteryzowanych niewystarczająco dobrym funkcjonowaniem mózgu. Dotyczy to na przykład zespołu nadpobudliwości psychoruchowej oraz innych bardziej poważnych problemów związanych z zachowaniem i uczeniem się, a także innych dolegliwości takich jak: zaburzenia snu u dzieci, zgrzytanie zębami, przewlekłe bóle głowy, żołądka lub migreny.Trening jest pomocny również w eliminowaniu zaburzeń związanych z nastrojem, a w tym leków i depresji, a także bardziej poważnych schorzeń takich jak: niekontrolowane drgawki, mikro-uszkodzenia mózgu, lub porażenie mózgowe.

Co daje trening EEG Biofeedback?

Potencjał mózgu oraz reakcje na stres są niezwykle ważne w wielu życiowych sytuacjach, zarówno w sensie zawodowym, jak i osobistym, stąd też zakres przydatności treningu EEG Biofeedback  jest bardzo rozległy. „Badania sugerują, że ok. 90% osób dostrzega korzystny wpływ treningu. Jest on indywidualnie zróżnicowany: od subtelnego po silny. Dla niektórych osób neurofeedback ma znaczenie przełomowe. Subiektywne oceny znajdują potwierdzenie w badaniach obiektywnych wskaźników, np. płynności pojęciowej, liczby popełnianych błędów, sprawności wzrokowo-słuchowej, wyników szkolnych. Niektóre badania wskazują także na wzrost IQ.”

Główne korzyści z treningu EEG Biofeedback: lepsza koncentracja, większa uwaga, łatwiejsze podejmowanie decyzji, zmniejszenie liczby błędów, skrócenie czasu reakcji, wzrost kreatywności, lepsza pamięć, przyspieszone uczenie się, zwiększona odporność na stres, zwiększona produktywność, mniejsza podatność na wypalanie zawodowe, zahamowanie lęków, tremy, głębszy i łatwiej osiągalny relaks, poprawa samopoczucia, lepsza integracja umysłu i ciała, zwiększenie pewności siebie / asertywności, lepsza samokontrola, rozwój samoświadomości, rozwój inteligencji emocjonalnej.

W jaki sposób wykonywany jest EEG Biofeedback?

Na początku wykonywany jest wstępny wywiad w celu zidentyfikowania objawów, a także w celu uwzględnienia historii zdrowia osoby. Następnie wykonuje się badanie EEG (zapisuje się wykresy poszczególnych zakresów częstotliwości fal mózgowych) oraz przeprowadza się wstępną sesję treningową EEG Biofeedback. Takie badanie może trwać nawet do 2 godzin i wymaga sporządzenia opisu EEG. Następne treningi trwają około 40 minut i powinny być wykonywane od 1 do 5 razy w tygodniu. W chwili gdy następuje utrwalenie się umiejętności, korzyści nabierają, w większości przypadków, trwałego charakteru.

Dwie elektrody przyklejone do głowy rejestrują fale mózgowe, które są wzmacniane przez komputer, który przetwarza dalej sygnał i zapewnia sprzężenie zwrotne. Fale są jednocześnie analizowane przez terapeutę. Sprzężenie zwrotne jest informacją o tym, jakie fale mózgowe przeważają w danej chwili. Przebieg własnych fal mózgowych, przepisany graficznie pod postacią wideogry, obserwuje trenowany na swoim monitorze. Grą kieruje się wyłączne za pomocą pracy własnego mózgu bez klawiatury czy joysticka. Kiedy wzrasta aktywność mózgu, w pożądanym paśmie częstotliwości fal mózgowych, otrzymujemy nagrodę w postaci punktów, gra się udaje. Przy wzroście aktywności niepożądanych pasm sukces w grze znika. Mózg stopniowo reaguje na motywacyjne wskazówki proponowane przez terapeutę w postaci nagrody za dobre wyniki gry. W ten sposób mózg sam rozwija proces uczenia się nowych, bardziej odpowiednich częstotliwości fal mózgowych. Prawidłowe zakresy częstotliwości fal mózgowych, które można wytrenować, określone są na podstawie wiedzy naukowej w zależności od wieku, stanu świadomości i rodzaju wysiłku psychicznego trenowanego. Metoda ta jest skuteczna w 85-95% przypadków, w zależności od stopnia złożoności problemu. Poważniejsze zaburzenia wymagają dłuższego treningu. Procedura treningowa EEG Biofeedback jest bezbolesna i nieinwazyjna. Stopniowo, mózg uczy się reagować na otrzymywane bodźce i rozpoczyna się „nauka” nowych wzorców fal mózgowych.

Jakie zastosowania terapeutyczne posiadają potwierdzenie kliniczne?

Istnieją potwierdzone i udokumentowane klinicznie przypadki skuteczności treningu EEG Biofeedback w następujących obszarach zastosowań terapeutycznych.

Jakich rezultatów można się spodziewać?

Trening jest skuteczny w przypadku zespołu nadpobudliwości psychoruchowej, impulsywności i rozproszenia uwagi. Często obserwowanym skutkiem są lepsze wyniki w szkole oraz poprawa funkcji poznawczych. Istnieją potwierdzone przypadki badań na reprezentatywnej grupie dzieci z zespołem nadpobudliwości psychoruchowej, które pokazały poprawę wyników testów IQ od kilku do kilkunastu punktów.

Poprawie może również ulec zachowanie. Jeśli dziecko ma często niekontrolowane napady złości, jest agresywne, nawet brutalne i okrutne, to trening jest w stanie nauczyć dziecko kontrolować te zachowania.

W przypadkach depresji może wystąpić stopniowe odzyskiwanie „wpływu” i reakcji emocjonalnej, a także zmniejszanie się zmęczenia wysiłkowego. W przypadkach lęków i napadów paniki występuje stopniowa poprawa „samo-regulacji” mózgu, skutkująca spadkiem częstotliwości i intensywności napadów lękowych i paniki, aż do osiągnięcia poziomu normalnego.

W przypadkach epilepsji obserwuje się zmniejszenie intensywności i częstotliwości napadów. W wielu przypadkach możliwe staje się zmniejszenie dawki leków przeciwdrgawkowych i zmniejszenie efektów ubocznych ich stosowania.

Czy jest możliwe przewidzenie pozytywnego skutku?

Nie jest możliwe przewidzenie, że trening odniesie na pewno pozytywne skutki w danych konkretnych warunkach. Jednakże w przypadkach bardziej typowych potwierdza się najczęściej pozytywny rezultat. Co jest istotniejsze, skuteczność treningu daje się zaobserwować już na jego wczesnym etapie wykonywania. Ponadto dla większości przypadków nie są znane jakiekolwiek niekorzystne efekty uboczne, przy założeniu, że trening prowadzony jest pod profesjonalnym nadzorem.

Na czym polega działanie EEG Biofeedback?

Mózg człowieka ma niesłychanie wysoką zdolność adaptacji i uczenia się. Może nauczyć się poprawiać swą własną wydajność, jeśli tylko poda mu się informacje o tym co należy zmienić i skłoni się go do wykonania odpowiednich korekt. Kiedy funkcje samoregulacyjne mózgu są wykonywane bez zakłóceń, to fale mózgowe (EEG) osoby mają określoną charakterystykę (wzorzec). Trening zmusza osobę do utrzymania takiego stanu „wysokiej efektywności”, uwagi oraz skupienia. Stopniowo mózg uczy się, tak samo jak uczy się wszystkich innych rzeczy. I tak jak w przypadku innych procesów uczenia się, mózg skłonny jest zapamiętywać wyuczone umiejętności.

„Nieprawidłowy” w konkretnych warunkach zapis EEG może być skutkiem i jednocześnie przyczyną (sprzężenie zwrotne) wielu problemów związanych z codzienną aktywnością człowieka, takich jak: zdolność uczenia się, samopoczucie, sen i zachowanie. W wyniku treningu EEG Biofeedback te negatywne efekty będą mogły być stopniowo korygowane wraz z normalizacją charakterystyki EEG.

Jak długo trwa zazwyczaj trening?

Trening EEG jest procesem uczenia się i dlatego jego wyniki pojawiają się stopniowo z biegiem czasu. W większości przypadków  początkowy postęp może zostać zaobserwowany już w ciągu około 10 sesji. Pierwotne cele treningowe mogą zostać osiągnięte w ciągu dwudziestu sesji, po których zwykle wykonywane są powtórnie początkowe testy. Dla zespołu nadpobudliwości psychoruchowej trening może wymagać czterdziestu sesji, a w poważniejszych przypadkach nawet więcej. Zgrzytanie zębami zwykle wymaga około dwudziestu sesji. Niektóre objawy uszkodzenia głowy często wymagają mniej niż dwudziestu sesji (problemy ze snem, zmęczenie, przewlekły ból), podczas gdy inne mogą wymagać dłuższego treningu zanim pojawią się pozytywne wyniki (np. niektóre funkcje związane z pamięcią).

Jak często należy odbywać sesje treningowe?

W początkowym okresie uczenia się, sesje powinny być regularne i częste, dwie, trzy lub nawet więcej w ciągu tygodnia, Po utrwaleniu się procesu uczenia, częstotliwość może zostać zmniejszona, choć sesje powtarzane codziennie mogą okazać się bardzo korzystne.